Voordat ik mijn ervaringen met betrekking tot diversiteit ga delen, leg ik eerst de definitie van ‘diversiteit’ uit. Onder diversiteit verstaan we alle aspecten waarop mensen van elkaar verschillen. Dit kunnen zichtbare aspecten zijn, zoals leeftijd en huidskleur. Er zijn ook minder zichtbare aspecten, zoals culturele en sociale achtergrond, competenties en werkstijlen. In deze blog zal ik vooral ingaan op de onzichtbare aspecten. Ik heb me verdiept in de culturele achtergronden van Surinamers. Hieronder versta ik cultuur in het algemeen, de taal, geloofsovertuigingen en feesten. Als laatste zal ik dit thema onderbouwen met eigen ervaringen op stage en in het algemeen. Als dit thema in Nederland op school wordt aangeboden, kun je het koppelen aan kerndoel 38: De leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen, en ze leren respectvol om te gaan met seksualiteit en met diversiteit binnen de samenleving, waaronder seksuele diversiteit. De culturen in Suriname Suriname is een dunbevolkt land met ongeveer 560.000 inwoners waarvan er 240.000 in de hoofdstad Paramaribo wonen. Nederland zou qua oppervlakte vier keer in Suriname passen, maar toch heeft Nederland 30 keer zoveel inwoners. Dit komt omdat Suriname voor meer dan 80% uit tropisch regenwoud bestaat. In het tropisch regenwoud wonen wel mensen. Ruim vóór 1863 hebben zich hier de Marrons gevestigd, ook wel de boslandcreolen genoemd. De Marrons van Suriname zijn afstammelingen van Afrikanen die door slavenhalers onder dwang naar Suriname zijn gebracht. Tegenwoordig wonen er Hindoestanen, Marrons, Creolen, Javanen, gemengden, Indianen, Chinezen en Europeanen in Suriname. In onderstaand cirkeldiagram laat Verrijp & Willems (2019) zien wat de percentages per bevolkingsgroep zijn. Kort zal ik een aantal bevolkingsgroepen toelichten. - Hindoestanen: De Hindoestanen, waarvan de voorouders van Indiase afkomst zijn,vormen de grootste bevolkingsgroep in Suriname. De Hindoestanen kwamen vanaf 1873 vanuit het toenmalige Brits-Indië naar Suriname. Na de onafhankelijkheid van Suriname in 1975, vertrokken vele Hindoestanen naar Nederland. De meeste Hindoestanen leven in Paramaribo. - Marrons: Zoals hierboven al benoemd is, zijn de Marrons afstammelingen van Afrikanen die door slavenhalers onder dwang naar Suriname zijn gebracht. De Marronstammen leven voornamelijk in het binnenland van Suriname en zijn sterk afhankelijk van akkerbouw en visvangst. Ze vestigen zich vaak aan een rivier om zo makkelijk van a naar b te komen met bootjes. Ook gebruiken ze de rivier om te baden, hun kleren te wassen of hun afwas te doen. Dit heb ik zelf ervaren tijdens mijn trip naar Kadjoe Eiland op het Brokopondomeer. Zelf heb ik ook afgewassen in het meer (zie foto's week 2). Er zijn zes verschillende stammen van Surinaamse Marrons. Aluku (Boni), Kwinti, Matawai (Maruariërs), Ndyuka (Aukaners), Paramakaners (Paamaka) en Saramakaners (Saamaka). (demarrons, z.d.) - Creolen: De creolen zijn vanuit vroeger vrijgekochte of gevluchte slaven. ‘creool’ betekent ‘in eigen huis geboren’. Deze benaming werd vroeger gebruikt voor toenmalige slaven die in Suriname geboren waren. De creolen hebben een westerse levensstijl, hoewel ze vandaag de dag meer aandacht besteden aan hun traditionele gebruiken en religies. Ook hebben ze goede banen en een goede opleiding. De meeste creolen wonen in Paramaribo. Lang waren zij de grootste bevolkingsgroep maar op dit moment is dat niet meer het geval. · Javanen: In 1890 kwamen de eerste Javanen naar Suriname om daar op de plantages te werken. Ze werden vanuit Java via Nederland naar Suriname gebracht. De Javaanse Surinamers zijn er in geslaagd een groot deel van hun Javaanse cultuur te behouden. Ze spreken nog altijd een variant van de Javaanse taal, het Surinaams-Javaans. Ook hebben ze hun eigen traditionele religies weten te behouden. De meeste Javanen wonen in Paramaribo. · Indianen: De indianen worden ook wel de Inheemsen genoemd. Dit zijn de oorspronkelijke inwoners van Suriname. In Suriname zijn verschillende stammen van inheemsen: de Arowakken, de Caraïben, de Trio’s, de Wajana’s en de Akoerio’s. De meeste inheemse stammen leven aan de kust of in het binnenland. Hier houden ze vooral vast aan traditionele levenswijzen. De laatste jaren hebben verschillende inheemsen ook het stadsleven omarmd. De vijf punten van de gele ster in de vlag van Suriname staan voor de vijf belangrijkste bevolkingsgroepen. De Surinaamse taal De officiële taal die in Suriname gesproken wordt is Nederlands. De Nederlandse taal in Suriname is ontstaan toen o.a. Paramaribo een Nederlandse kolonie werd. In 1876 werd het Nederlands officieel als schooltaal ingevoerd. Suriname heeft nu zijn eigen variant van het Nederlands, het Surinaams-Nederlands. Het is de officiële Nederlandse taal, met grote invloeden van andere, in Suriname gesproken talen. Het grote verschil met het Nederlands, is de uitspraak en het groot aantal leenwoorden en vertalingen uit andere, in Suriname gesproken talen. De Surinaams-Nederlandse taal wordt officieel nog niet erkend. Zo wordt op de meeste scholen nog steeds de Europees-Nederlandse taal als standaardtaal gebruikt. De officiële Surinaamse taal is het Sranantongo. Dit is de contacttaal tussen de bevolkingsgroepen. Het Sranantongo heeft veel invloeden uit het Engels, Nederlands en Chinees. Sranantongo dat door de boscreolen wordt gesproken klinkt anders dan in de stad. Je kunt dit vergelijken met de verschillende dialecten die er in Nederland ook gesproken worden. Naast het Nederlands en het Sranantongo worden er nog achttien andere talen gesproken in Suriname. Elke bevolkingsgroep heeft zijn eigen taal, ook al worden sommige talen steeds minder gesproken. Veel hindoestanen spreken Sarnami en de Javanen spreken het Surinaams-Javaans. (Kamphuijs, z.d.) Geloofsovertuigingen Suriname is een erg divers land met verschillende culturen. Daardoor zijn er ook meerdere geloofsovertuigingen te vinden hier. ‘’South America: Suriname — The World Factbook - Central Intelligence Agency,” (2013) heeft de percentages van religies beschreven van Suriname in 2012. In onderstaand cirkeldiagram staan deze percentages weergegeven. In het cirkeldiagram is te zien dat het christendom de overhand heeft. Ongeveer 51% van de bevolking is protestants of rooms-katholiek. Daarna komt het Hindoeïsme met 23% en als laatste de islam met 15%. Daarnaast is van 11% van de bevolking, de religie niet bekend of hebben ze geen religie. Marrons hebben hun eigen religie, waarin de Gaan Gudu, de Grote God, een centrale rol vervult als schepper van alles wat er bestaat. Typerend voor Suriname is dat hier gewoon een moskee naast een synagoge kan staan. De Surinaamse joden en moslims leven bij elkaar. Dit betekent in mijn ogen dat veel geloofsovertuigingen hier gewoon geaccepteerd worden. Ewout (2014) beschrijft dat de trots van het Surinamer-zijn voorop staat. Dit is ook waarin Suriname verschilt van Nederland. In Nederland zie je geen synagoge naast een moskee staan. Feesten Over het algemeen worden er in Suriname veel Nederlandse feesten gevierd. Denk hierbij aan Pasen, Pinksteren en Kerstmis. Oud & Nieuw wordt hier ook gevierd, dan noemen ze hier ‘Owru Jari’. Een ander nieuwjaarsfeest is het Chinees Nieuwjaar, dat op 5 februari jaarlijks gevierd wordt. Er bestaat ook een hindoeïstisch feest, namelijk: Holi Phagwa. Dit wordt jaarlijks in februari/maart gevierd. Het is een combinatie van een lentefeest, een feest van de overwinning van het goede op het kwade én een Nieuwjaarsfeest. Het is een vrolijk feest waar gegooid wordt met kleurenpoeder. De kleuren symboliseren het in de bloei staan van de mens.
Ik beschrijf kort de twee échte Surinaamse feestdagen die ik het meest interessant vind. Dit zijn ‘Keti Koti’ en ‘Srefidensi’. De reden waarom ik deze feesten interessant vind, is omdat het beide met Nederland te maken heeft. Keti Koti is namelijk een feest ter afschaffing van de slavernij en Srefidensi staat voor de onafhankelijkheid van Suriname. Keti Koti is een belangrijke dag met een langere geschiedenis dan Srefidensi. Op 1 juli 1863 schafte Nederland de slavernij af in Suriname. Die dag wordt sindsdien als feestdag gevierd. In Suriname heet deze dag officieel 'Dag der Vrijheden'. Dit hebben ze gedaan om zo deze dag voor alle inwoners van Suriname een feestdag te laten zijn. Maar de gebruikelijke naam is 'Keti Koti', de gebroken ketenen, of 'Manspasi', emancipatie. In Paramaribo worden de straten in de binnenstad afgezet, zodat iedereen lekker op straat kan wandelen. Er staan kraampjes klaar met eten en drinken. Het is een dag met muziek, eten, drinken en een hele goede sfeer. Zelfs in Nederland worden er festivals georganiseerd vanwege deze dag. Meestal vinden die in de grote steden plaats waar veel mensen van Surinaamse, Antilliaanse of Afrikaanse afkomst leven. Srefidensi staat voor ‘Onafhankelijkheidsdag’. Op 25 november 1975 werd Suriname een onafhankelijke republiek. Bij dit verdrag werd overeengekomen dat Nederland 3,5 miljard Nederlandse gulden zou betalen voor ontwikkelingshulp (zoals bij het thema ‘burgerschap’ al benoemd). Na de onafhankelijkheid vertrokken veel Surinamers naar Nederland. Met Srefidensi trekken Surinamers traditionele creoolse kleren aan, gaan de straat op en feliciteren elkaar met de onafhankelijkheid. Eigen ervaringen Wat ik meteen dacht toen ik voor het eerst over het schoolplein liep, was: ‘’Wat is nu een typische Surinamer?’’. Er zijn zo veel verschillende soorten culturen in Suriname, dat ik niet kon onderscheiden welke afkomst ieder kind had. Na een gesprek met mijn mentor blijken er veel Chinezen, Hindoestanen, Javanen en Creolen voor te komen in mijn klas. Ook heb ik leerlingen die familie in Nederland hebben wonen. De meeste leerlingen zijn kruisingen tussen verschillende bevolkingsgroepen, bijvoorbeeld een Creools-Javaans kind. Iedereen accepteert elkaar in de klas. Het maakt niet uit hoe je eruit ziet. De lessen op school worden volledig in het Nederlands gegeven. De taxichauffeur en mijn mentor vertelden dat Engels en Spaans pas op de MULO (voortgezet onderwijs) aan bod komen. De Surinaamse taal (het Sranantongo) wordt niet meer gegeven op scholen. Surinamers geven wel aan dat ze het jammer vinden dat de taal niet meer gegeven wordt, terwijl iedereen het thuis wel als eerst aangeleerd krijgt. Onderling praten Surinamers (met name mannen) veel Sranantongo tegen elkaar. Dit gebeurt veel tijdens informele situaties. Om veel over de Surinaamse cultuur te weten te komen, hadden we een trip gepland naar Santigron. Dit is een trip waar we veel over de Marrons te weten zouden komen. Helaas ging deze trip door miscommunicatie niet door. Ik baalde er heel erg van, omdat het deze blog erg zou versterken. Misschien kan ik deze trip komende weken nog een keer doen. Ik het tot nu toe nog geen typische Surinaamse feestdag gezien. Wel heb ik hier de Dag van de Arbeid meegemaakt en de Nederlandse Dodenherdenking. Op de Dag van de Arbeid op 1 mei hadden de Surinaamse inwoners vrij. Het was de tweede dag in Suriname, vandaar dat ik deze feestdag niet helder heb meegemaakt. Ik heb alleen gemerkt dat alle winkels dicht waren. Tijdens de Nederlandse Dodenherdenking op 4 mei zag ik bij het herdenkingsbeeld een aantal kransen liggen. Elke krans stond voor een land dat gestreden heeft tijdens de Tweede Wereldoorlog, waaronder Nederland. Om 20.00 uur heb ik met mijn huisgenoten en vele andere Surinamers twee minuten stilte gehouden. Verder heb ik weinig gemerkt van deze dag. Op stage krijgen de leerlingen en leerkrachten op alle bovengenoemde feestdagen vrij. En op 1 juli is Keti Koti. Ik ben erg benieuwd of dit ook echt zo groot gevierd wordt en of ze het er op stage over gaan hebben. Bibliografie:
Demarrons. (z.d.). Geraadpleegd van http://www.teeifuka.nl/TFKHtml/demarrons.htm Ewout, L. (2014, August 13). Joden en moslims zijn in Suriname goede buren - OneWorld. Geraadpleegd van https://www.oneworld.nl/achtergrond/joden-en-moslims-zijn-suriname-goede-buren/ Kamphuijs, K. (z.d.). Wat is Sranantongo? Geraadpleegd van http://www.koenkamphuijs.nl/sranantongo/sranawat.html South America: Suriname — The World Factbook - Central Intelligence Agency. (2013). Geraadpleegd van https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ns.html T U L E. (z.d.). Geraadpleegd van http://tule.slo.nl/OrientatieOpJezelfEnWereld/F-L38.html Verrijp, A., & Willems , G. (2019, April). SURINAME Bevolking. Geraadpleegd van https://www.landenweb.nl/suriname/bevolking/
1 Reactie
|
|